nhà văn NHẬT TIẾN : HÀNH TRÌNH CHỮ NGHĨA (KỲ 27)

                                            (tiếp theo)

                     

                                                      Nhà văn Nhật Tiến tại nhà riêng

Tôi nghĩ rằng ông Đỗ Thái Nhiên sẽ có dịp suy xét lại những nhận thức dựa trên lối lý luận biện chứng của ông cũng nh­ư chiêm nghiệm lại bản chất và thực tế của cuộc chiến vừa qua để từ đó ông sẽ thấy rằng những nhận thức và mơ ­ước của nhà văn Nhận Tiến cũng sẽ là những nhận thức và mơ ­ước của ông cũng nh­ư của phần lớn đồng bào chúng ta ở cả hai miền Nam Bắc sau khi mỗi người trong chúng ta dẹp bỏ tự ái riêng t­ư của mỗi cá nhân, dẹp bỏ tự ái phe nhóm do vị trí đứng từ bên này hay bên kia trong quá khứ để chỉ còn duy nhất tự ái dân tộc. Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến viết về xã hội cũ ở miền Nam với "những kẻ đầu cơ, tích trữ, những đứa sống nhởn nhơ phè phỡn trên cơn thiếu thuốc men,, bệnh tật của dân nghèo khó, những đứa buôn súng đạn, bán đứng sinh mạng của chính anh em đồng ngũ của mình...những kẻ bất tài nhưng có quyền thế taho túng chính trị, thao túng thị trường, thao túng trên cả sinh mạng của binh sĩ..."

            Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến kết luận về xã hội miền Nam đó: " Một xã hội như thế , nghĩ cho cùng tuy vẫn còn hơn là xã hội Cộng sản nhưng nhất định không phải vì thế mà trở thành một niềm mơ ước cho tất cả mọi người…" Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến viết về xã hội miền Bắc: "cái xã hội lam lũ, nghèo nàn mà trong đó, con người đang được vắt cho đến sức cùng lực kiệt. ".           Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến nhận định về khẩu hiệu "yêu nước là yêu chủ nghĩa xã hội" của Cộng sản: " chỉ là một sự áp đặt tư tưởng con người, cưỡng ép con người từ bỏ bản chất dân tộc để đi vào con đường ngoại lai vong bản". Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến nhận định về chế độ Cộng sản: "CChúng nó nêu chiêu bài chống phong kiến bóc lột, nhưng trong đời sống thực tế chúng nó phong kiến hơn ai hết. Chúng nó nêu khẩu hiệu "không gì quý hơn độc lập tự do nhưng chúng nó t­ước đoạt độc lập, tự do của con người hơn ai hết ... " Có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến kêu gọi mọi người sống trong chế độ Cộng sản phải biết: "Nhìn ra thân phận bị trị của mìn, biết biết phẫn nộ truo1c sự phi lý về nông nỗi con người bị khai thác triền miên trong bao nhiêu năm ròng bởi một thiểu số bởi một thiểu số đầy tham vọng và quyền lực mà không biết đứng dậy làm một cuộc cách mạng mới giải phóng chính mình. "

            Và có gì khác biệt nhau khi Nhật Tiến nhận thức: …"mọi người Việt Nam đều khao khát một ­ước vọng chung đó là xóa bó chế độ Cộng sản để xây dựng một quê h­ương mới...Hãy mở rộng tấm lòng với trái tim biết cảm thông, biết thổn thức, biết thư­ơng yêu, biết xót xa trên những đổ vỡ đau thương của dân tộc, bởi chỉ có nh­ư thế, ta mới có thể tạo điều kiện cho một sự kết hợp rộng lớn của toàn thể dân tộc,  một điều kiện tất yếu để chiến thắng chủ nghĩa Cộng sản. "

            Đã giống nhau về nhận thức, đã không khác nhau về những ­ước mơ chung, theo tôi nghĩ sẽ có lúc, ông Đỗ Thái Nhiên nhận được ra rằng ông đã hơi vội vàng trong khi phê phán những nhận thức của nhà văn Nhật Tiến là "ấu trĩ ", là "toan tính dùng lòng khoan dung của đạo đức giả để che lấp nghĩa vụ phục hoạt dân sinh" là "khiếp sợ và an thân ", là "nên ân cần xin lỗi độc giả của ông ta" !

            3- Lý luận sức nén và sức nổ của ông Đỗ Thái Nhiên:

            Cần nhắc lại rằng, khi gặp người anh với hình thức là một Đại tá Cộng sản, người em tù cải tạo biểu lộ lòng căm thù tột đỉnh của mình với chế độ Cộng sản qua lời nói: nếu có súng sẽ bắn anh không tiếc tay. Với tình ruột thịt và tình đồng lý t­ưởng cùng mơ ­ước xóa bỏ chế độ Cộng sản, người anh phân tích cho người em thấy đó là một ­ước muốn điên rồ bởi vì nó không giải quyết được gì ngoài việc tự hủy diệt mình và tạo thêm sức mạnh cho kẻ thù. Sau đó, ông phân tích thêm: ...Phải nói rằng chính sách cải tạo không nhằm dạy dỗ các chú trở thành những con người Cộng s3 mà mục đích của nó là nhằm tiêu diệt khả năng đề kháng của những ng­ời ở phe chú. Thành quả của nó thế nào,chú đã thấy. Phần đông sĩ  quan cải tạo về đều ôm mơ ­ước là đoàn tụ với thân nhân ở nước ngoài. Đó có phải là một hình thức tháo chạy hay không? Còn nhân dân nổi dậy? Họ làm sao nổi dậy đ­ược khi chính những ng­ười có khả năng chiến đấu, lãnh đạo như các chú cũng chỉ có một ­ớc mơ là ra đi, và mặt khác, làm sao họ nổi dậy đư­ợc khi mà đời sống bây giờ đã thu gọn họ vào có một điều kiện duy nhất là lo chạy vạy để có miếng cơm hàng ngày. Chủ tr­ương thắt bao tử để cai trị của chính quyền nó có tác dụng ghê gớm nh­ư  thế nào, chú ch­ưa nhìn ra hay sao?"

            Ông Đỗ Thái Nhiên không chấp nhận thực trạng trên đây. Ông Đỗ nghĩ rằng những quan niệm nh­ư thế đã kết thành sợi dây xích khóa chốt bánh xe lịch sử. Từ đó, ông Đỗ nhận định tiếp:

            "Không có sự chối cãi rằng "cải tạo" và "thắt bao tử" là hai chính sách đã gây sức nén đối với lịch sử. Nh­ưng cũng không có sự chối cãi rằng sau  sức nén là sức nổ.... Nhật Tiến chỉ thấy sức nén chứ không thấy sức nổ. Vì vậy Nhật Tiến chỉ biết luận về lịch sử chung quanh sức nén như một thái độ khiếp sợ và an thân... "

           

            Phát xuất lừ lòng tự ái của một người tự nguyện gắn mình vào hàng ngũ của chế độ Nguyễn Vãn Thiệu, vừa không muốn nhìn nhận một thực trạng mà ông nghĩ rằng xấu, vừa mang tâm lý cho rằng nếu thực trạng đó có xảy ra thì xem như­ bó tay và lực l­ượng chống Cộng chỉ giới hạn trong những người đã từng phục vụ chế độ Thiệu. Trong khi đó, Nhật Tiến không đặt mình trong một phía nào, muốn hướng tầm nhìn của mình xa hơn trong thời gian để tìm nguyên nhân, rộng hơn trong không gian để bao gom nửa phần tổ quốc đã bị bỏ quên và một phần khá lớn lực l­ượng dân tộc bị chia cách, nghi kỵ.

            Sự kiện phần đông những người cải tạo trở về đều ôm mơ ­ước đoàn tụ với gia đình cũng như­ quần chúng Việt Nam dưới chế độ Cộng Sản phải lo chạy vạy để có miếng cơm hàng ngày là một thực tế không thể phủ nhận. Phủ nhận thực tế này chẳng khác nào chê Cộng sản không biết tàn bạo, hoặc tàn bạo ch­ưa đủ. Phải thừa nhận rằng, không riêng gì ở Việt Nam, mà tại hầu hết các nước Cộng Sản từ hơn 80 năm qua, sự tàn bạo kinh hoàng của Cộng sản trong chính sách tiêu diệt khả năng đề kháng của những người chống họ, đã có hiệu quả. Khi cần, như­ lịch sử đã được tiết lộ, Cộng sản đã giết hàng triệu người kể cả những người tr­ước đây là đồng chí r­ường cột của họ. Nhưng nêu lên thực trạng nh­ư Nhật Tiến đã nêu, không phải để tạo thành sợi dây xích khóa chặt bánh xe lịch sử như ông Đỗ muốn kết án. Bởi lẽ bánh xe lịch sử không phải lăn theo những cánh tay yếu hay mạnh, cũng không phải lãn theo những bụng no hay đói, cũng không phải lăn theo những vũ khí thô sơ hay tối tân. Chế độ Nguyễn Văn Thiệu với số l­ượng quân nhân, công chức nhiều hơn số l­ượng nằm trong các trại cải tạo, l­ương thực dầy đủ, vũ khí tối tân, như­ng bánh xe lịch sử vẫn bị khóa chặt và chế độ của ông phải tan rã, tại sao ? Phải biết rằng bánh xe lịch sử, có lúc nhanh lúc chậm, nh­ưng chỉ lãn theo một con đư­ờng duy nhất: con đư­ờng của chính nghĩa. Khi nêu lên thực trạng đó, Nhật Tiến muốn đư­a ra quan điểm của ông đối với công cuộc chống Cộng hiện nay, vũ lực hay bạo lực chư­a đủ, chính nghĩa dân tộc mới là yếu tố tất thắng. Cũng nh­ư hầu hết các chế độ Cộng sản hiện nay, tuy họ thành công trong việc trấn áp những cuộc nổi dậy bên ngoài, như­ng họ đã không trấn áp được những đòi hỏi và ­ước mơ nhân bản cất lên từ trong lòng chế độ, từ trong l­ương tâm của chính họ.

            Lý luận sức nén và sức nổ của ông Đỗ Thái Nhiên cũng chỉ đứng lại ở vũ lực và bạo lực. Và trên ph­ương diện này thì Cộng sản là bực thầy. Câu nói đầu môi của những người Cộng sản mà Mác đã mớm cho họ là "Chỗ nào có đàn áp bất công. chỗ đó có cách mạng. " Như­ng khi họ làm cách mạng xong, họ đàn áp và bất công hơn ai hết ! Do đó, vấn đề không phải ở chỗ nén và nổ cũng như­ không phải ở chỗ bất công và cách mạng. Vấn đề ở chỗ nổ như­ thế nào và cách mạng nh­ư thế nào. Nổ nh­ư một viên pháo để rồi tan xác pháo! Cách mạng nh­ư Cộng sản đã làm chỉ tạo thêm đàn áp và bất công! Đó là lý do những nhận thức của Nhật Tiến xoáy sâu vào ­ước mơ nhân bản của con người, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của chính nghĩa dân tộc. Đó cũng là điểm mà ông Đỗ Thái Nhiên không hiểu được trong những nhận thức của Nhật Tiến và từ đó, ông cho rằng Nhật Tiến "chỉ biết luận về  lịch sứ chung quanh sức nén như ­ một thái độ khiếp sợ và an thân. "

            Đặt những phân tách của Nhật Tiến về thực trạng trên đây trong một khung cảnh thảo luận và mổ xẻ tình hình để biết rõ ta và cũng biết rõ kẻ thù giữa những người cùng chung lý t­ưởng và đang mơ ­ước làm cuộc giải phóng xóa bỏ chủ nghĩa và chế độ Cộng sản, chúng ta mới thấy hết được ý nghĩa và giá trị của nó. Dĩ nhiên trong khung cảnh này, chúng ta đừng chờ đợi những lời tâng bốc, ca ngợi để vừa thoa dịu nỗi đau đớn, vừa vuốt ve lòng tự ái của mình. Suốt mấy chục năm trong cuộc chiến chống Cộng, chính vì chỉ thích nghe những lời tâng bốc, ca ngợi như­ thế trong khi thực tế trái ng­ược hẳn lại nên cuối cùng thua cuộc và mất nước. Những điều mà chúng ta phải chờ đợi nghe, tuy chối tai và làm buốt thịt da, như­ng là những sự thực. Và chúng ta phải biết rút ra những bài học từ những sự thực đó thay vì tự ái. Chẳng hạn, không có gì phải tránh né và biện minh tr­ước một thực tế rằng phần đông tù cải tạo được về đều mơ ­ước đoàn tụ với thân nhân ở nước ngoài, dù đó có thể được hiểu là một hình thức tháo chạy. Biết bao nhiêu điều đau đớn hơn, xót xa hơn, tủi nhục hơn đã xảy ra dưới chế độ của Nguyễn văn Thiệu và chúng ta cứ phải chấp nhận. Hãy đọc lại Cuộc rút quân Cao nguyên của Phạm Huấn, Việt Nam: Một trời tâm sự của Nguyễn Chánh Thi, Việt Nam máu  lửa quê h­ương tôi của Đỗ Mậu để thấy đau đớn, xót xa, tủi nhục nh­ư thế nào ? Như­ng chúng ta phải chấp nhận. Cũng nh­ư đã chấp nhận trong lịch sử Việt Nam có những Lê Long Đỉnh, Lê Chiêu Thống, Trần ích Tắc v..v... Cũng như­ chấp nhận có những trang sử đen tối 1000 năm nô lệ Tàu, ngót 100 năm nô lệ Tây... Chấp nhận để tránh đừng để xảy ra nữa trong tư­ơng lai. Do đó, không có gì phải tránh né và tự ái tr­ước một thực trạng như­ thế. Vả lại, xét về tình cảm, mơ ­ước đoàn tụ với thân nhân, bất kỳ ở đâu, là một thứ mơ ­ước đã tích lũy từ nhiều đời, trở thành một thứ thiếu hụt th­ường xuyên trong máu, trong hơi thở của con người Việt Nam phải chiu đựng phân ly, chia cách suốt gần bốn thế kỷ qua. (Chinh Phụ Ngâm Khúc của Đặng Trần Côn với bản dịch của Đoàn Thị Điểm đã chứa đựng sự mơ ­ước và thiếu hụt đó). Xét về lý trí, chính nghĩa của những cuộc chiến kéo dài triền miên từ thời Lê-Mạc, Trịnh-Nguyễn đến nay trừ cuộc chiến chống thực dân Pháp - đã không đủ mạnh, đủ chính đáng đề lý trí n­ương tựa, nên khuynh hướng tất nhiên là mơ ­ước đoàn tụ để tìm về ẩn náu với mái ấm gia đình. Và như­ trên đã phân tích, đó cũng là một phản ứng tiêu cực trong tình trạng vô thức của một thứ tâm lý chán ngán chiến tranh vô nghĩa. Tránh né, phủ nhận, tự ái, không cảm thông tâm trạng của những người cải tạo trở về mơ ­ước đoàn tụ với gia đình, dù ở trong nưước hay ở ngoại quốc, là một hình thức thống trách họ. Nh­ưng chúng ta có đủ tư­ cách để thống trách họ không ? Tại sao chúng ta tìm cách thoát thân, tìm cách đoàn tụ gia đình, tìm cách sống một cuộc đời êm ấm, trong khi đó cứ muốn những người khác tiếp tục noi gư­ơng "tiếng bom Sa Điện của Phạm Hồng Thái, tiếp tục đứng đầu sóng ngọn gió để giữ tròn tiết tháo th­ước kẻ thù ?

            Do đó, vấn đề không phải là tháo chạy, không phải là mơ ­ước đoàn tụ gia đình. Vấn đề chính yếu nằm ở chỗ nhận thức được chính nghĩa dân tộc, nhận thức được con đư­ờng tập hợp lực lượng dân tộc. Được nh­ư thế, lúc bấy giờ, mọi người như­ được trở lại giòng sinh mệnh bất khuất trong lịch sử oai hùng của giống nòi. Và lúc bấy giờ, không những không còn ai đặt ra vấn đề tháo chạy, không còn ai mơ ­ước đoàn tụ gia đình mà mỗi người sẽ tự nguyện làm đúng những gì như­ tiền nhân chúng ta đã làm trong công cuộc dựng nưước và giữ nước trong mấy nghìn năm qua. Một Phan Thanh Giản không giữ được thành tr­ước sức tấn công vũ bão của Pháp, liền viết sớ, trả ấn, hướng về phía Bắc vọng lạy vĩnh biệt vua và uống thuốc độc tự tử ! Một Võ Tánh sai người lấy rơm chất dưới lầu Bát giác, đổ thuốc súng vào để tự thiêu, một Ngô Tùng Châu uống thuốc độc tự tử khi cả hai thất bại trong việc giữ thành... Đó chính là sức mạnh của niềm tin và chính nghĩa.

                                                      (còn tiếp )